Exact 82 jaar geleden maakten twee Duitse officieren zich paraat om cruciale documenten over te brengen naar het front aan de Rijn. Klaar om België binnen te vallen en WOII hélemaal op gang te trappen. Het draaide anders uit. Maar waar viel hun vliegtuig nu exact? En waarom leidde die twijfel zelfs tot dorpsruzies?
De crash in Vucht is intussen een gekend lokaal verhaal.
Kort samengevat: De Duitsers wilden in januari 1940 met een verrassingsaanval ons land binnenvallen om zo naar Parijs op te rukken. Hitler stuurde ene majoor Hellmuth Reinberger vanuit Berlijn naar het front met de taak geheime aanvalsplannen af te leveren in de buurt van … de Rijn. Maar door een verkeerde inschatting en een plotse mistbank, werd het een noodlanding aan de Maas, 120 kilometer verder. 10 januari 1940 ging de geschiedenisboeken in.
(Lees verder onder de foto)
De crash was letterlijk wereldnieuws, vooral omdat de geheime plannen onderschept waren! De twee piloten aan boord hadden nochtans geprobeerd om de documenten te verbranden in een veld. De grenswachter bij de kanaalbrug in Mechelen-aan-de-Maas aan de Dokter Haubenlaan had het vliegtuigje in de verte al zien cirkelen, crashen en fietste er snel heen.
Hij kon het vuur doven en de plannen onderscheppen. De piloten werden opgepakt.
(Lees verder onder de foto)
Vucht of Mechelen?
Crashte hét vliegtuigje in Vucht of in Mechelen? Of anders: gebeurde hét wereldnieuws in Vucht of in Mechelen? De Britse premier Winston Churchill en zowat alle staatshoofden hadden het over ‘Malines of Mechelen’.
In militaire termen wordt de zaak vandaag nog steeds ‘The Mechelen Affair’ genoemd. De twee piloten werden die 10de januari 1940 tijdelijk in Mechelen opgesloten en ondervraagd, dus de verwarring is niet héél onlogisch.
Wie het wrak vandaag zou zien liggen, kan met het blote oog amper zeggen of het in Mechelen of Vucht ligt
De exacte crashlocatie is niét waar het herdenkingsmonument in Vucht aan de dijk staat. Ze viel iets meer zuidelijk, richting Mechelen maar pal in een uitgestrekte akker. Wie het wrak vandaag zou zien liggen, zou met het blote oog amper kunnen zeggen of het nu in Mechelen of Vucht ligt, maar de kadasterkaarten liegen er niet om: het stukje weiland mét wrak lag in Vucht. Alleen ging het dus ‘fout’ de geschiedenisboeken in.
(Lees verder onder de foto)
Ruzie
De vraag klinkt vandaag misschien banaal, maar in de jaren 50, 60 en 70 bleef het verhaal voer voor ruzie en halve dorpsvetes. Met carnaval werden er zelfs liedjes gemaakt waarin de dorpen met elkaar de draak staken. “Loat ze in Mechele mer kallen, ze is toch in Vuch gevalle”, klonk dat dan.
We hebben het over de jaren 40 toen élk dorp een zelfstandige gemeente was, en niemand zich associeerde met de buurdorpen. Van het begrip ‘Maasmechelen’ is pas sinds de jaren 70 sprake, na de fusie.
Vergelijkbaar: wie in 2022 in Maaseik woont, is niet van Kinrooi en iemand uit Lanaken voelt zich niet van Maasmechelen. Lokaal chauvinisme is tijdloos.
Terhills
Er zijn mensen die Terhills liever met Maasmechelen associëren, ondanks dat de site voor de meerderheid in Dilsen-Stokkem ligt. Voer voor een nieuwe vete? Misschien politiek en achter de schermen.
Ik vermoed dat dat 80 jaar geleden dan zo zou klinken: ‘Bwoe lik Terhills? Loat ze in Eisden mer moele, het is Lanker dat ze vooral bedoele.”
Wil je meer weten over dit verhaal en over de Maasmechelse geschiedenis? Bestel dan hier het boek van Ooit aan de Maas.
