Al in mijn kinderjaren hoorde ik het mijn pa zeggen als we met de auto Eisden-Dorp inreden. “Kijk, daar ligt dat ingezakte huis.”
Ik heb dat heel mijn verdere leven onthouden, maar nooit echt begrepen wat bedoeld werd.
Na het ingezakte huis kwam de scherpe bocht naar boven, dan volgde dat vreemd rondpuntje en kon je zo de brug over. Vastgeroeste herinneringen en gewoontes in de gemeente waar je opgroeit. Ooit nog een kraakpand onderaan de kanaaldijk. (Lees verder onder de foto)
Toen ik enkele jaren geleden een heel oude foto zag van het huis besefte ik pas wat mijn pa altijd bedoelde. Het ging niet om ingezakte binnenmuren of een barst in de vloer zoals ik mij als kind altijd had ingebeeld. Nee, het ging echt om het ganse huis. Of beter gezegd de ondergrond die wegzakte en het huis dat daarop volgde.
Mijnverzakkingen! Dat huis was echt vollédig naar beneden gekomen, zoals een heel trage lift of zo. (Lees verder onder de foto)
In diezelfde periode leerde ik het Kruinenpad kennen. Wandelen door de boomtoppen langs het kanaal vlakbij. Daar wordt duidelijk zichtbaar hoe grote delen van Eisden-Dorp sinds de jaren 50 en 60 volledig zijn ingezakt. In die tijd zelfs gemiddeld twintig centimeter per jaar. En daarna wat trager om uiteindelijk bijna drie verdiepen weg te glijden. Tien meter.
De woonst uit de jaren 30 diende ooit als schipperscafé aan het kanaal. Vandaag kijken de bewoners er van uit hun slaapkamervenster naar het water. Mensen betalen daar veel geld voor in het buitenland. (Lees verder onder de foto)
Eisden-Dorp was voor de mijnperiode het enige échte Eisden. Het Eisden van meer dan 1.400 jaar oud. Oerstraten, een oernaam. Eskede, dat eigenlijk niet meer dan een aanhangsel van het ooit belangrijke Mulheim was. De westelijke zijde van het kanaal nam niet enkel de naam Eisden over maar ook het bruisende leven. Eisden-Dorp zakte dieper en dieper weg.
Maar sinds tien jaar bouwt een nieuwe en oude generatie Eisden-Dorpenaren hard aan de toekomst en dit huis is daar hét symbool van. Renoveren, vernieuwen, blik verruimen. Dat heeft een mens, een huis, een dorp soms nodig. Van wegzakken is al langer geen sprake meer. Het huis zal nooit meer zijn oude plek langs het kanaal krijgen, maar Eisden-Dorp kan zichzelf wel blijven overstijgen.
